MMSI bez tajemnic

Co to jest MMSI? Maritime Mobile Service Identy, jest to 9-cio cyfrowy numer służący do nawiązywania połączeń przez DSC. Za jego pomocą radiooperator może wywołać drugą stację radiową.

Gdzie go znaleźć? Na naszym jachcie powinien znajdować się w dwóch miejscach. Pierwsze, to licencja radiowa, czyli jeden z dokumentów jachtu. Drugi to samo radio VHF DSC - powinien być do niego wprowadzony. Warto to sprawdzić. Mnie zdarzało się pływać na jachtach, na których nikt jeszcze nie wprowadził numeru MMSI. Wtedy należy wpisać numer samodzielnie, bez wprowadzonego numeru MMSI nie będą działały żadne funkcje DSC na naszym radiu.

Wprowadzamy w takim przypadku numer uważnie, gdyż nie będzie możliwości poprawienia tego numeru (można to zrobić tylko z pomocą serwisu). Kupując nowe radio, nie ma ono wprowadzonego numeru MMSI. Wróćmy jednak do samych numerów MMSI.

Statki

Mają numer zaczynający się od cyfry nie będącej zerem. Format statkowego numeru to:

M I D X₁ X₂ X₃ X₄ X₅ X₆

Gdzie MID to trzycyfrowy kod kraju. Polski MID to 261, a np. chorwacki to 238. X₁-X₆ - to pozostałe, dowolne cyfry. Nadane oczywiście przez administrację danego kraju. W Polsce przez Urząd Komunikacji Elektronicznej. Np. Dar Młodzieży ma numer 261148000. Zanim przejdziemy do dalszego zagłębiania się w tajniki numerów MMSI, to pytanie skąd mamy brać te numery? Jeśli chodzi o inne statki, to w praktyce jeśli nie mamy systemu AIS, to praktycznie nie jest możliwe uzyskanie numeru MMSI innej, mijanej jednostki. Pływając w dwa lub kilka jachtów ze znajomymi, nie ma chyba lepszej metody niż wymienienie się numerami jeszcze w porcie przed rejsem. A dla zabawy można poszukać numerów różnych statków poszukać w wyszukiwarce znajdującej się na stronie International Telecomunication Union - https://www.itu.int/mmsapp/ShipStation/list

Zobacz ile jeszcze "Titaników" pływa po Świecie :)  

Wróćmy do numeru MMSI. Zawiera on 3-cyfrowy kod kraju MID. Pierwsza cyfra kodu kraju określa kontynent. I tak: 

• 2 - Europa
• 3 - Ameryka Północna
• 4 - Azja
• 5 - Australia i Oceania
• 6 - Afryka
• 7 - Ameryka Poludniowa

Nasuwa się pytanie, co, jeśli statków jest więcej niż dostępnych numerów? Polska ma jeden numer 261, ale są kraje, które tych numerów mają więcej np. Grecja ma ich aż 4 - 237,239,240,241. A najwięcej ma ich Panama, bo aż 11. 

No i dlaczego kontynenty zaczynają się od cyfry 2, a nie 1? 1 jest zarezerwowane dla innych statków - statków powietrznych, ale o tym za chwile. 

Stacje brzegowe

Stacje brzegowe mają numery zaczynające się od 00, ich format to: 

0 0 M I D X₁ X₂ X₃ X₄ 

Gdzie MID - wiadomo - kod kraju. Polska stacja brzegowa Witowo Radio ma numer 002610210. Szósta cyfra (X₁) w numerze MMSI może być użyta w przyszłości do rozróżnienia jakim rodzajem stacji jest konkretna stacja brzegowa, nie jest to jednak obligatoryjne na chwilę obecną i zależy wprowdzenie tego od administracji danego kraju, ale podajemy jako ciekawostkę: 

• 00MID1XXX - radiowa stacja brzegowa
• 00MID2XXX - portowa stacja
• 00MID3XXX - stacja pilotowa
• 00MID4XXX - stacja AIS

Ciekawostką jest to, że numer 00MID00000 - zarezerwowany jest dla grupowego wywołania wszystkich stacji brzegowych dla danego kraju. A numer 009990000 spowoduje wywołanie wszystkich stacji brzegowych będących w naszym zasięgu (nie jest to użyte w łączności MFi HF). Uwaga! Według Aktualnego Admirality List of Radio Signals numer do wszystkich stacji brzegowych to 000000000, ale ponieważ ALRS vol 5 jako źródło podaje Regulamin Radiokomunikacyjny (Radio Regulations), to podajemy za RR numer 009990000. Regulamin Radiokomunikacyjny jest też dostępny w języku polskim - tutaj: www.uke.gov.pl

Gdzie możemy zdobyć numery stacji brzegowych? Normalnie, to w tomie 1 Admirality List of Radio Signals, który jak dobrze wiemy znajduje się na wyposażeniu każdego jachtu, zwłaszcza czarterowego :) Ale żarty na bok, można znaleźć je tutaj: https://www.itu.int/mmsapp/CoastStation/list

Wywołania grupowe

Przyznam się, że jeszcze nie miałem możliwości korzystać z tego rozwiązania. Kiedy może być stosowane? Na przykład jeśli armator ma kilka jachtów, może wystąpić do odpowiedniego dla swojej bandery urzędu (w Polsce - UKE), o wydanie dodatkowo numeru grupowego, który będzie taki sam na wszystkich jego jachtach. Oczywiście oprócz numeru grupowego każdy z tych jachtów będzie miał swój numer indywidualny. Numery grupowe zaczynają się od jednego "0", potem jest MID czyli kod kraju i 5 cyfr. Zatem ich format to: 

0 M I D X₁ X₂ X₃ X₄ X₅

Radiostacje ręczne

Ręczny radiotelefon VHF można zarejestrować "na statek", czyli będzie przypisany do statku, ale można też przypisać "na osobę". Wtedy można używać go na różnych jachtach. Numer będzie zaczynał się od 8-mki, potem będzie MID i kolejne cyfry czyli:

8 M I D X₁ X₂ X₃ X₄ X₅

Najlepszy numer MMSI w Polsce ma nasz instruktor, specjalista od szkoleń na katamaranach - Arek Ludynia. Wystąpił o indywidualną licencję radiową w momencie gdy UKE zaczęło nadawać numery MMSI osobom indywidualnym i numer Arka to 826100001. 

Jednostki pomocnicze statku macierzystego 

W naszym przypadku, jednostką pomocniczą naszego jachtu może być ponton, którym często transportujemy się z jachtu na brzeg jeśli stoimy na kotwicy. Ale raczej nie będziemy występować o nadanie mu numeru MMSI, bo jedyne radio jakie na nim się znajduje (o ile je mamy), to "ręczniak". 

Dla dużego statku mogą to być np. łodzie ratunkowe lub ratownicze.

Format MMSI dla takich jednostek jest następujący: 

9 8 M I D X₁ X₂ X₃ X₄

Gdzie MID - wiadomo - kod kraju. 

Samoloty i śmigłowce 

Jeśli jest potrzeba nadania numeru MMSI samolotom lub śmigłowcom, najczęściej nadaje się je tym, które są używane do działań poszukiwawczo-ratowniczych, to format ich wygląda następująco: 

1 1 1 M I D X₁ X₂ X₃ 

Administracja może rozróżnić, jeśli ma taką potrzebę, samoloty od śmigłowców i wtedy numery mają format: 

• 111MID1XX - samoloty
• 111MID5XX - śmigłowce

A numer w formacie 111MID000 - spowoduje grupowe wywołanie do wszystkich samolotów i śmigłowców. Oczywiście z danego kraju.

EPIRB-y i SART-y AIS 

Czyli radiopławy i transpondery AIS, przedstawiają się następującymi numerami:

• 9 7 0 X₁ X₂ Y₁ Y₂ Y₃ Y₄ - transponder AIS
• 9 7 2 X₁ X₂ Y₁ Y₂ Y₃ Y₄ - indywidualny transponder AIS - człowiek za burtą
• 9 7 4 X₁ X₂ Y₁ Y₂ Y₃ Y₄ - radiopława AIS

Nie zawierają kodu kraju, cyfry X₁X₂ jest to kod producenta, a Y₁Y₂Y₃Y₄ kolejny numer urządzenia dla danego producenta. Zatem jest prawdopodobieństwo, że numery mogą się powtórzyć (co nie może mieć miejsca dla numerów statkowych, czy stacji brzegowych). 

Jeszcze słowo o AIS. W AIS możemy spotkać tzw. AtoN, czyli Aids to Navigation.W bardzo ogólnym skrócie można powiedzieć, że jest to znak nawigacyjny, który jest widoczny w systemie AIS. Może być montowany na istniejącym znaku nawigacyjnym lub może być tylko wirtualny - czyli w rzeczywistości go nie ma, ale w systemie AIS go widzimy. 

Format AIS dla AtoN-ów jest następujący: 

9 9 M I D X₁ X₂ X₃ X₄

Ale jeśli potrzeba, to dana administracja może rozróżnić AtoN-y rzeczywiste od wirtualnych i wtedy numery MMSI przedstawiają się następująco: 

• 99MID1XXX - dla rzeczywistych
• 99MID6XXX - dla wirtualnych.

Jak widzisz sam numer MMSI może bardzo wiele powiedzieć, powyższe informacje pochodzą z aktualnego tomu 5 Admirality List of Radio Signals. Przeważnie w naszej pracy radiooperatorów na jachcie ograniczamy się do znajomości tego, że statki zaczynają się od cyfry niebędącej zerem, a stacje brzegowe od 00. I w zupełności radiooperatorom SRC to wystarcza. Kryją w sobie znacznie więcej informacji.  

Pomimo tego, że w dobie powszechnego internetu na jachtach czarterowych, najczęściej do komunikacji z drugim jachtem, na którym są nasi znajomi korzystamy z komunikatorów internetowych, zachęcam do wymienienia się przed rejsem swoimi numerami MMSI i korzystania z dobrodziejstw DSC. Można poćwiczyć łączność. Tylko nie przeginajmy, VHF nie służy do rozmów o "pierdołach". Na tzw. "morskie opowieści" czy inne plotki, przyjemniej umówić się w jakiejś sprawdzonej, portowej tawernie, a tam wiadomo - siła wiatru i wysokość fal rosną z opowieści na opowieść!

Piotr Lewandowski

Piotr Lewandowski jest kapitanem jachtowym i motorowodnym, instruktorem żeglarstwa PZŻ, ISSA, RYA oraz motorowodnym PZMWiNW i ISSA. Jest autorem wielu podręczników do nauki żeglarstwa i motorowodniactwa.
Od ponad 20 lat prowadzi szkolenia żeglarskie i motorowodne oraz pracuje jako kapitan na jachtach na całym Świecie.